Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach

art. 1. więcej Art. 1. Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych
z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub
gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój
gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna,
ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich
obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce
lub za granicą.
2. Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone
w formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli ustanowienie
fundacji następuje w testamencie.
2. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel
fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację.
3. Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze,
papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome
i nieruchomości.

art. 4. więcej Art. 4. Fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę
i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację
zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego
członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności
dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
1a. Do korzystania ze środków komunikacji elektronicznej w głosowaniu władz
fundacji stosuje się odpowiednio przepisy art. 10 ust. 1a–1d ustawy z dnia 7 kwietnia
1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach.
1b. Rozwiązania, o których mowa w ust. 1a, stosuje się w przypadku
wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, o których mowa
w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284, 322, 374
i 567).
1c. Jeżeli kadencja zarządu fundacji lub jej innych organów, o których mowa
w ust. 1, upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu
epidemii, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, lub do 30 dni po odwołaniu danego
stanu, podlega ona przedłużeniu do czasu wyboru zarządu fundacji lub jej innych
organów na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 60 dni od dnia odwołania stanu
zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
2. Fundator może wskazać ministra właściwego ze względu na cele fundacji.
Oświadczenie fundatora w tej sprawie powinno być dołączone do statutu i przekazane
sądowi prowadzącemu rejestr fundacji.
3. Fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa,
powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji.
4. Jeżeli w statucie określa się przeznaczenie środków majątkowych fundacji po
jej likwidacji, środki te powinny być przeznaczone na cele, o których mowa w art. 1.
5. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących
realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość
środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może
być mniejsza niż tysiąc złotych.
6. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić ulgi i zwolnienia
z tytułu przeznaczenia zysków z działalności gospodarczej fundacji na realizację jej
zadań statutowych, inne niż ulgi i zwolnienia określone w innych ustawach.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Fundator może odstąpić od osobistego ustalenia statutu i upoważnić do
jego ustalenia inną osobę fizyczną lub prawną.
2. Do ustalenia statutu, stosownie do przepisu ust. 1, mają zastosowanie przepisy
dotyczące ustalenia statutu przez fundatora.
3. Jeżeli fundator ustanowił fundację w testamencie, a nie ustalił jej statutu i nie
upoważnił do tej czynności innej osoby, stosuje się odpowiednio przepisy księgi IV
Kodeksu cywilnego o poleceniu.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru
Sądowego.
2. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego
Rejestru Sądowego.

art. 8. więcej Art. 8. (uchylony).

art. 9. więcej Art. 9. 1. Sąd dokonuje wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego fundacji po
stwierdzeniu, że czynności prawne stanowiące podstawę wpisu zostały podjęte przez
uprawnioną osobę lub organ i są ważne. Postanowienie o wpisaniu fundacji do
Krajowego Rejestru Sądowego sąd wydaje ponadto po stwierdzeniu, że cel i statut
fundacji są zgodne z przepisami prawa.
2. O wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd zawiadamia
ministra właściwego ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji, zwanego
dalej „właściwym ministrem”, oraz właściwego ze względu na siedzibę fundacji
starostę, przesyłając jednocześnie statut.
3. Jeżeli cele fundacji wkraczają w zakres działania dwóch lub więcej ministrów,
sąd zawiadamia o wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego, wraz
z przesłaniem statutu, właściwego ministra, z którego zakresem działania wiążą się
główne cele fundacji.

art. 10. więcej Art. 10. Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na
zewnątrz.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Podjęcie przez fundację działalności gospodarczej nieprzewidzianej
w statucie wymaga uprzedniej zmiany statutu.
2. Zmiana statutu fundacji wymaga wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Przepisy art. 9 stosuje się odpowiednio.

art. 12. więcej Art. 12. 1. O zgodności działania fundacji z przepisami prawa i statutem oraz
z celem, w jakim fundacja została ustanowiona, orzeka sąd w postępowaniu
nieprocesowym na wniosek właściwego ministra lub starosty.
2. Fundacja składa corocznie właściwemu ministrowi sprawozdanie ze swojej
działalności.
2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do fundacji posiadających status organizacji
pożytku publicznego, które zamieściły na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu
Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Biuletynie
Informacji Publicznej sprawozdanie merytoryczne z działalności oraz sprawozdanie
finansowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450, 650, 723 i 1365).
3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 2, jest przez fundację udostępnione do
publicznej wiadomości.
4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, ramowy zakres
sprawozdania, o którym mowa w ust. 2, obejmujący w szczególności najważniejsze
informacje o działalności fundacji w okresie sprawozdawczym pozwalające ocenić
prawidłowość realizacji przez fundację jej celów statutowych.

art. 13. więcej Art. 13. Właściwy minister lub starosta może wystąpić do sądu o uchylenie
uchwały zarządu fundacji, pozostającej w rażącej sprzeczności z jej celem albo
z postanowieniami statutu fundacji lub z przepisami prawa. Organ ten może
jednocześnie zwrócić się do sądu o wstrzymanie wykonania uchwały do czasu
rozstrzygnięcia sprawy.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Jeżeli działanie zarządu fundacji w istotny sposób narusza przepisy
prawa lub postanowienia jej statutu albo jest niezgodne z jej celem, organ, o którym
mowa w art. 13, może wyznaczyć odpowiedni termin do usunięcia tych uchybień
w działalności zarządu albo może żądać dokonania w wyznaczonym terminie zmiany
zarządu fundacji.
2. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 1, albo w razie
dalszego uporczywego działania zarządu fundacji w sposób niezgodny z prawem,
statutem lub celem fundacji, organ, o którym mowa w art. 13, może wystąpić do sądu
o zawieszenie zarządu fundacji i wyznaczenie zarządcy przymusowego.
3. Zarządca przymusowy reprezentuje fundację w sprawach wynikających
z zarządu, w tym również w postępowaniu sądowym; jest on obowiązany wykonywać
czynności potrzebne do prawidłowego działania fundacji.
4. Sąd uchyli swe postanowienie o zawieszeniu zarządu fundacji i wyznaczeniu
zarządcy przymusowego na wniosek zarządu fundacji, jeżeli z okoliczności wynika,
że działania, o których mowa w ust. 1, zostaną zaniechane.

Art. 14a. 1. Organ, o którym mowa w art. 13, sprawuje kontrolę nad
działalnością fundacji będącej instytucją obowiązaną w rozumieniu przepisów
o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w zakresie
zgodności jej działania z przepisami tej ustawy.
2. Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy
rozdziału 12 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz
finansowaniu terroryzmu (Dz. U. poz. 723 i 1075).

art. 15. więcej Art. 15. 1. W razie osiągnięcia celu, dla którego fundacja była ustanowiona, lub
w razie wyczerpania środków finansowych i majątku fundacji, fundacja podlega
likwidacji w sposób wskazany w statucie.
2. Jeżeli statut nie przewiduje likwidacji fundacji lub jego postanowienia w tym
przedmiocie nie są wykonywane, w wypadkach wymienionych w ust. 1 organ,
o którym mowa w art. 13, zwraca się do sądu o likwidację fundacji.
3. W wypadkach innych niż przewidziane w ust. 1 likwidacja fundacji może
nastąpić tylko na mocy przepisu ustawy.
4. Jeżeli statut fundacji nie określa przeznaczenia środków majątkowych
pozostających po jej likwidacji, sąd orzeka o przeznaczeniu tych środków
z uwzględnieniem celów, którym fundacja służyła.

Art. 15a. 1. W stosunku do fundacji korzystającej ze środków publicznych
i prowadzącej działalność na obszarze całego kraju, w zakresie działalności
prowadzonej na obszarze właściwości miejscowej samorządu powiatowego, starosta
wykonuje uprawnienia wynikające z przepisów art. 12–15.
2. Zadania starosty, o których mowa w ustawie, są zadaniami z zakresu
administracji rządowej.

art. 16. więcej Art. 16. Nabycie przez fundację w drodze spadku, zapisu lub darowizny
pieniędzy lub innych rzeczy ruchomych albo praw majątkowych jest wolne od podatku
od spadków i darowizn.

art. 17. więcej Art. 17. Spory majątkowe, w których stroną jest fundacja, rozpoznaje sąd.

art. 18. więcej Art. 18. Ilekroć w ustawie jest mowa o właściwym ministrze, rozumie się przez
to również kierownika właściwego urzędu centralnego.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Fundacje zagraniczne mające siedzibę za granicą mogą tworzyć
przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Utworzenie przedstawicielstwa wymaga zezwolenia, które oznacza
jednocześnie zgodę na podjęcie działalności określonej w zezwoleniu. Zezwolenie
wydaje minister właściwy ze względu na zakres swego działania oraz cele utworzenia
przedstawicielstwa.
3. Zezwolenie może być wydane, jeżeli utworzenie przedstawicielstwa ma służyć
realizacji celów określonych w art. 1; jeżeli przedstawicielstwo ma prowadzić także
działalność gospodarczą, stosuje się odpowiednio przepis art. 5 ust. 5 zdanie pierwsze.
4. Przedstawicielstwo jest obowiązane przestrzegać przepisów prawa
obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Minister właściwy ze względu na zakres swego działania oraz cele utworzenia
przedstawicielstwa może cofnąć zezwolenie, jeżeli przedstawicielstwo nie dotrzymuje
warunków określonych w zezwoleniu lub w istotny sposób narusza przepisy prawa
obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo interes państwa.
6. Jeżeli przedstawicielstwo lub reprezentowana przez nie fundacja naraża na
szkodę bezpieczeństwo lub inny ważny interes państwa, właściwy minister może
zawiesić zezwolenie. Zawieszenie zezwolenia powoduje – do czasu podjęcia decyzji
w sprawie cofnięcia zezwolenia – bezzwłoczne zaprzestanie działalności objętej
zezwoleniem bez odszkodowania z tego tytułu.
7. W sprawach działalności gospodarczej przedstawicielstwa stosuje się ponadto
przepisy odrębne, dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej przez przedstawicielstwa podmiotów zagranicznych.

art. 20. więcej Art. 20. Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają przepisów prawa prywatnego
międzynarodowego.