Postanowienie SA we Wrocławiu z 31 maja 2012 r. w sprawie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. W ocenie Sądu I instancji powód nie uprawdopodobniła zarówno roszczenia, jak i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Powód w pozwie podał, że dobrowolnie spełnił na rzecz wierzycielek świadczenie w wysokości 101.628 zł, jednakże przedstawione na potwierdzenie tych twierdzeń kserokopie wyciągów bankowych budzą liczne wątpliwości wynikające z trudności w ich odczytaniu, a przy tym nie wyczerpują całego zobowiązania. Wprawdzie powód zarzucił również błędne naliczenie jego zaległości, jednakże nie przedstawił tytułów egzekucyjnych wraz z przysięgłym tłumaczeniem, a tym samym nie uprawdopodobnił należycie wysokości zasądzonych alimentów. W ocenie tego Sądu powód nie wykazał interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, bowiem nie wykazał, że dalsze prowadzenie egzekucji prowadziłoby do wyegzekwowania należności, które są wierzycielom należne.

W zażaleniu na powyższe postanowienie powód wniósł o jego zmianę i udzielenie zabezpieczenia zgodnie z wnioskiem oraz dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów z akt spraw prowadzonych przez Komornika Sądowego w sprawach KMP 2/12 i KMP 51/11, zaświadczenia Komornika o wysokości dotychczasowego zajęcia w stosunku do dłużnika, kserokopii przelewów dokonanych na konto wierzycielki. Orzeczeniu Sądu Okręgowego Zarzucił naruszenie art. 730 § 1 w zw. z art. 755 § 1 pkt 3 k.p.c. oraz art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. przez błędne przyjęcie, że powód nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia powództwa, podczas gdy interes ten istnieje i został wykazany, a brak zabezpieczenia utrzymuje nie dające się akceptować egzekwowanie od powoda świadczeń nienależnych pozwanym oraz naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. oraz art. 243 k.p.c. przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i dokonanie ustaleń sprzecznych z zebranym materiałem dowodowym, co doprowadziło do błędnego rozstrzygnięcia w przedmiocie złożonego wniosku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Złożone zażalenie podlega uwzględnieniu poprzez uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie wniosku powoda o zabezpieczenie dochodzonego roszczenia Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Zważyć należy, iż na gruncie przepisów zawartych w art. 730 i nast. k.p.c., celem udzielenia zabezpieczenia jest zwiększenie skuteczności postępowania cywilnego przez zapewnienie, że pomimo upływu czasu koniecznego dla rozstrzygnięcia sprawy możliwym będzie osiągnięcie zamierzonych przez stronę celów tego postępowania. W konsekwencji owo zabezpieczenie pozostawać musi w bezpośrednim i ścisłym związku z treścią dochodzonego roszczenia. W tym też szeroko pojmowanym zakresie dokonywać należy oceny łącznego zaistnienia przesłanek określonych w art. 730 ¹ § 1 k.p.c., a warunkujących udzielenie zabezpieczenia w postaci uprawdopodobnienia roszczenia i interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, zdefiniowanego w § 2 cytowanego przepisu.

W myśl art. 730 ¹ § 1 k.p.c. podstawowym warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest wykazanie przez uprawnionego łącznego zaistnienie dwóch przesłanek w postaci uprawdopodobnienia roszczenie oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia oznacza konieczność uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone oraz że roszczenie to przysługuje uprawnionemu. Innymi słowy musi wykazać wiarygodność roszczenia. Przy czym art. 730 ¹ § 1 k.p.c. nie nakłada na stronę obowiązku udowodnienia dochodzonego roszczenia, czy też jego uprawdopodobnienia w stopniu graniczącym z pewnością, a wymaga jedynie, by prima facie istniała szansa na jego istnienie.

Z kolei interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, że w toku postępowania przed Sądem I instancji nie rozpoznano istoty sprawy, nie rozpoznano bowiem merytorycznie złożonego wniosku o zabezpieczenie powództwa. Wprawdzie Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swego orzeczenia uznał, że powód nie uprawdopodobnił roszczenia, jak również nie wykazał interesu prawnego w rozumieniu art. 730 ¹ § 2 k.p.c., jednakże uzasadnienie tego stanowiska jest błędne a dokonana ocena przedwczesna.

Po pierwsze należy zakwestionować dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę uprawdopodobnienia roszczenia. Nie jest trafna ocena Sądu I instancji, iż brak uprawdopodobnienia roszczenia wynika z faktu, iż przedłożone przez powoda wyciągi bankowe są nieczytelne, brak odpisów tytułów wykonawczych wraz z uwierzytelnionymi tłumaczeniami, zaś wskazywane przez powoda spłaty nie wyczerpują całości roszczenia. Przede wszystkim zważyć należy, że powód do pozwu złożył kopie orzeczeń Sądu Rejonowego w R.z dnia 21.04.2010 r. (k.44-67) oraz z dnia 22.12.2010 (k. 33-43). Istotnie powód nie przedłożył tłumaczeń tych orzeczeń, pomimo stanowczych twierdzeń zawartych w uzasadnieniu zażalenia, jednakże powyższe nie uzasadnia wniosku o braku uprawdopodobnienia roszczenia. Zgodnie z art. 256 k.p.c. ponieważ w sądach polskich językiem urzędowym jest język polski (art. 5 § 1 prawa o ustroju sadów powszechnych), wszystkie dowody sądy muszą przeprowadzać w języku polskim. Dotyczy to także dokumentów, co oznacza, że dowód z dokumentu zagranicznego sąd przeprowadzi dopiero po przetłumaczeniu go na język polski przez tłumacza przysięgłego. Obowiązek tłumaczenia dokumentu na język polski istnieje także wówczas, gdy sędziowie tworzący skład orzekający znają język obcy, w którym dokument zagraniczny został sporządzony. Wynika to z konieczności rozdzielenia funkcji sędziego i funkcji biegłego lub tłumacza w sprawie. W konsekwencji Sad I instancji przed rozpoznaniem wniosku powoda o udzielenie zabezpieczenia winien bądź wezwać powoda o przedłożenie uwierzytelnionych tłumaczeń wyroków bądź też zlecić ich wykonanie tłumaczowi przysięgłemu.

Powyższe odnosi się również do oceny przedstawionych przez powoda dowodów wpłat na rzecz wierzycieli. Wprawdzie przedłożone do pozwu wyciągi rachunków bankowych istotnie są w wielu przypadkach nieczytelne, a nadto sporządzone w języku niemieckim, to jednak okoliczności te nie mogą prowadzić do wniosku o braku uprawdopodobnienia roszczenia. Skoro powód zaproponował i przedłożył materiał dowodowy, który co do zasady może służyć wykazaniu faktu spłaty części zadłużenia, to Sąd winien zobowiązać powoda do przedłożenia czytelnych kopii wraz z tłumaczeniami, a dopiero tak zgromadzony materiał dowodowy bądź odmowę jego przedstawienia poddać ocenie z punktu widzenia uprawdopodobnienia roszczenia.

W konsekwencji powyższego nie można się zgodzić ze stanowczą oceną Sądu I instancji, jakoby powód przedłożonymi do pozwu dokumentami nie uprawdopodobnił dochodzonego roszczenia. Z opisanych wyżej względów ocena ta nie była możliwa, zatem dopiero uzupełnienie materiału dowodowego we wskazany sposób oraz poddanie go merytorycznej ocenie pozwoli na zajęcie stanowiska w przedmiocie uprawdopodobnienia zasadności żądania powoda.

Co się zaś tyczy uprawdopodobnienia interesu prawnego należy mieć na uwadze, że Sąd meriti jedynie pozoruje rozpoznanie wniosku powoda w tym zakresie. Zważyć należy, że uznanie, iż powód uprawdopodobnił roszczenie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności determinować będzie ocenę, iż uprawdopodobnił on również, co do zasady, interes prawny w udzieleniu mu zabezpieczenia. Z istoty dochodzonego roszczenia wynika bowiem, iż może być ono uwzględnione jedynie w przypadku, gdy świadczenie objęte tytułem wykonawczym nie zostało jeszcze w całości wyegzekwowane, gdyż roszczenie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wygasa z momentem wyegzekwowania przez wierzyciela całości objętych tym tytułem świadczeń. Wyegzekwowanie roszczenia niewątpliwie prowadzi do zniweczenia możliwość osiągnięcia celu postępowania w sprawie.

Na marginesie wskazać należy, że udzieleniu zabezpieczenia powodowi przez zawieszenie postępowań egzekucyjnych nie stoi na przeszkodzie, iż powód domaga się pozbawienia wykonalności skarżonych tytułów w części. Żaden przepis postępowania nie wyłącza możliwości zawieszenia postępowania egzekucyjnego w części.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd I instancji nie rozpoznał zgłoszonego przez powoda wniosku o udzielenie zabezpieczenia, wobec czego uchylił zaskarżone postanowienie i wniosek powoda przekazał Sądowi Okręgowemu po ponownego rozpoznania po myśli art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

mw