Dnia 7 stycznia 2021 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA Anna Michalik
Sędziowie: Sędzia SA Bożena Lasota
Sędzia SA Dorota Szarek (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2021 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy Z. B.
przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.
o wysokość emerytury
na skutek apelacji Z. B.
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XXI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 19 sierpnia 2020 r. sygn. akt XXI U 149/20
zmienia zaskarżony wyrok w pkt. II i III oraz poprzedzającą go decyzję Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. z 24 października 2019 r. znak (...) w ten sposób, że przy ustaleniu podstawy wymiaru emerytury Z. B. nakazuje uwzględnienie waloryzacji emerytur i rent inwalidzkich przypadających w okresie między zwolnieniem ze służby a ustaleniem prawa do emerytury.
Bożena Lasota Anna Michalik Dorota Szarek
Sygn. akt III AUa 1203/20
Decyzją z 24 października 2019 r. nr (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. na podstawie
Z. B. złożył odwołanie od powyższej decyzji, w którym wniósł o podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia poprzez uwzględnienie waloryzacji za lata 2018 i 2019. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że jeżeli w okresie od zwolnienia ze służby do ustalenia prawa do emerytury przypadały waloryzacje emerytur, podstawę wymiaru świadczenia należy podwyższyć wskaźnikami kolejnych waloryzacji, które przypadły w tym okresie.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od odwołującego się na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu organ emerytalny wskazał, że zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem.
W piśmie procesowym z 23 czerwca 2020 r. Z. B. zarzucił również, że organ rentowy nie ustalił prawa do świadczenia od lipca 2019 r. od kiedy obowiązuje zmiana przepisów, chociaż wniosek o ustalenie prawa do świadczenia został złożony w najwcześniejszym możliwym terminie.
Wyrokiem z 19 sierpnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przekazał Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. sprawę w zakresie przyznania prawa do emerytury od lipca 2019 r. (pkt I), oddalił odwołanie w pozostałym zakresie (pkt II) oraz zasądził od Z. B. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji kwotę 180 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III).
Powyższy wyrok Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych:
Z. B. 12 września 2019 r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury policyjnej.
Do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury Z. B., stosownie do wyliczenia sporządzonego 24 października 2019 r. przyjęto łącznie wysługę w wymiarze 19 lat, 1 miesiąc i 24 dni, zaliczając okresy:
a) od 1.03.2017 r. do 30.04.2017 r. pełnienia służby w Służbie (...),
b) od 15.09.1999 r. do 28.02.2017 r. pełnienia służby w Służbie (...),
c) od 23.09.1993 r. do 31.03.1995 r. inne okresy służby (...),
Jednocześnie ustalono, że odwołujący się pełnił służbę przy wykonywaniu zadań policyjnych i służbę w Służbie (...) przez łączny okres 8 lat, 2 miesięcy i 7 dni.
Decyzją z 24 października 2019 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ustalił Z. B. prawo do emerytury od 1 września 2019 r. oraz jej wysokość. W decyzji nie uwzględniono waloryzacji podstawy emerytury za lata 2018 i 2019, a także nie odniesiono się do prawa do świadczenia za lipiec i sierpień 2019 roku.
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zebranych w aktach sprawy i aktach emerytalnych. W ocenie Sądu pierwszej instancji powyższe dokumenty są autentyczne, a ich treść nie budzi wątpliwości, a ponadto nie były kwestionowane przez strony procesu.
Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że stan faktyczny w sprawie był bezsporny, natomiast strony różniła jedynie jego ocena prawna. Odwołujący kwestionował decyzję o ustaleniu prawa do emerytury i ustaleniu jej wysokości w zakresie w jakim w decyzji nie dokonano podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego wskaźnikami waloryzacji przypadającymi w latach 2018 i 2019, zarzucając naruszenie
Jak podkreślił Sąd Okręgowy, zgodnie z
Sąd pierwszej instancji wskazał, że zasady ustalania wysokości zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Służby Celnej lub funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej uregulowane zostały odrębnie w
1) pełnił służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej;
2) pełnił zawodową służbę wojskową;
3) pełnił służbę lub był zatrudniony w jednostkach, o których mowa w
Powyższe reguły ustalania świadczeń dotyczą również funkcjonariuszy Służby Celnej, których stosunek pracy został przekształcony w stosunek służbowy na podstawie
Dokonując analizy powyższych przepisów, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że ustawodawca decydując się na wprowadzenie 1 stycznia 2018 r. w ustawie z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), regulacji obejmujących również funkcjonariuszy Służby Celnej lub funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, uczynił to jednak na odmiennych zasadach. W konsekwencji różnice dotyczą także zasad obliczania wysokości świadczenia tej grupy funkcjonariuszy.
Z regulacji
Porównując
W konsekwencji, w
W tych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał, iż w odniesieniu do funkcjonariuszy Służby Celnej i Służby Celno–Skarbowej ustawodawca wyłączył możliwość uwzględnienia waloryzacji przypadających w okresie między zwolnieniem funkcjonariusza ze służby a ustaleniem prawa do emerytury (w
Kierując się powyższą argumentacją Sąd Okręgowy uznał, że organ rentowy wyliczając świadczenie emerytalne odwołującego, zasadnie pominął waloryzację świadczenia o wskaźniki za lata 2018 i 2019, a w konsekwencji, na podstawie
W odniesieniu do przyznania emerytury od 1 lipca 2019 r. tj. od miesiąca, w którym weszła w życie ustawa będąca podstawą prawną do uwzględnienia wniosku o ustalenie prawa do emerytury funkcjonariusza Służby Celnej lub Celno-Skarbowej, Sąd pierwszej instancji wskazał, że treść zarzutu odwołującego dotyczy prawa do świadczenia w zakresie, w jakim organ rentowy nie wydawał decyzji. Z uwagi na to, Sąd Okręgowy pismo to uznał jako nowy wniosek o przyznanie emerytury od 1 lipca 2019 r. i przekazał to pismo Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji celem wydania stosownej decyzji, na podstawie
O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
Apelację od powyższego wyroku wniósł Z. B..
Zaskarżając wyrok w całości wniósł o: - uchylenie i zmianę zaskarżonego wyroku i podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia określonego w zaskarżonej decyzji o waloryzacje emerytur i rent ogłoszone w 2018 i 2019 r.;
- w przypadku braku możliwości wydania orzeczenia nakazującego podwyższenie wymiaru świadczenia we wskazany sposób odwołujący się wniósł o uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do organu pierwszej instancji celem ponownego rozpatrzenia;
- o odstąpienie od obciążania go kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.
Wyrokowi Sądu Okręgowego zarzucił naruszenie:
- art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno- Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin poprzez jego niezastosowanie i niewłaściwą wykładnię, polegającą na niezastosowaniu w przedmiotowej sprawie wykładni celowościowej w odniesieniu do tego przepisu. W szczególności nieuwzględnieniu celów wynikających z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych z dnia 27 marca 2003 roku (Dz. U. Nr 56 poz. 498 z 1 kwietnia 2003 r.), która to wykładnia prowadzi do konkluzji, że przepis ten powinien być stosowany dla jednostkowych przypadków w sytuacji, kiedy między dniem zwolnienia ze służby, a ustaleniem prawa do świadczenia przez organ emerytalny, mają miejsce waloryzacje emerytur i rent inwalidzkich, a który to przypadek ma miejsce w przedmiotowej sprawie.
W uzasadnieniu apelacji odwołujący się podniósł, że od zwolnienia go ze służby do czasu ustalenia prawa do emerytury minął długi okres czasu, w którym miały miejsce dwie waloryzacje i nie zostały one uwzględnione przy ustaleniu wysokości przyznanego świadczenia. Uważa to za dyskryminację w stosunku do osób, które tak jak odwołujący się zostali zwolnieni ze służby w Służbie Celno-Skarbowej w 2017 r. i uzyskały świadczenie emerytalne wcześniej, które zostało obliczone z uwzględnieniem waloryzacji. Odwołujący się wskazał również, że w Sądzie Okręgowym w Warszawie zapadły wyroki, w których w tożsamych sprawach uwzględniono prawo do waloryzacji podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego, które miały miejsce od dnia zwolnienia ze służby do dnia ustalenia świadczenia emerytalnego.
Odwołujący się wysunął również argument, że dokonując interpretacji prawa należy ustalić co jest celem przepisu i jakie ustawodawca chce osiągnąć skutki poprzez jego zastosowanie. Na poparcie swojego stanowiska odwołujący się odwołał się do Uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z 1 marca 2007 r. III CZP 94/06 wskazującą na to, że wykładni językowej nie należy stosować w sytuacji, gdy jej wynik doprowadzi do absurdu albo do rażąco niesprawiedliwych lub irracjonalnych konsekwencji. Przytoczył również uchwałę Sądu Najwyższego z 20 lipca 2005 r. I KZP 18/05, z której wynika, że odstąpienie od dyrektyw wykładni językowej na rzecz pozajęzykowej jest dopuszczalne, jednak zawsze musi być badane indywidualnie. Przede wszystkim muszą za tym przemawiać racje aksjologiczne, odwołujące się do wartości konstytucyjnych. Zastosowanie innej wykładni nie może wywoływać absurdalnych z punktu widzenia społecznego konsekwencji. Odwołujący powołał się też na uchwałę Pełnego Składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 14 października 2004 r. III CZP 37/04 z której wynika, że zastosowanie przepisu należy także rozpatrywać z punktu widzenia ekonomicznego. Jeśli jego dosłowne zastosowanie prowadzi do rażąco niesprawiedliwych rozstrzygnięć na tej płaszczyźnie, to można od tego odstąpić na rzecz orzeczenia zgodnie z dyrektywami innej wykładni.
W odpowiedzi na apelację Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych od odwołującego się na rzecz pozwanego.
W uzasadnieniu wskazał, że roszczenie odwołującego się jest nieuzasadnione, bo sprzeczne z obowiązującymi przepisami, a wykładnia stosownych przepisów dokonana przez Sąd Okręgowy jest prawidłowa.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje.
Apelacja jako zasadna zasługiwała na uwzględnienie, co doprowadziło do zmiany zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji organu rentowego.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Apelacyjny podziela ustalenia dotyczące stanu faktycznego poczynione przez Sąd pierwszej instancji i przyjmuje je za własne, czyniąc je podstawą własnego rozstrzygnięcia stosownie do
Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do interpretacji obowiązujących przepisów prawa i w tym zakresie Sąd Apelacyjny dokonał odmiennej od Sądu pierwszej instancji oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego.
Sąd Apelacyjny za uzasadniony uznał zarzut apelacji dotyczący naruszenia przez Sąd Okręgowy
Stosownie do
Zgodnie z
Na podstawie
Natomiast w myśl
W ocenie Sądu Apelacyjnego argumenty przedstawione przez odwołującego się w wywiedzionej apelacji zasługują na aprobatę. Słusznie bowiem Z. B. podniósł, że regulacja zawarta w
Należy bowiem zauważyć, że
Wbrew jednak stanowisku Sądu I instancji, regulację zawartą w ust. 3 należy odnosić do świadczeń należnych funkcjonariuszom wymienionych we wcześniejszych ustępach tego przepisu bez wyjątku, za czym przemawia systemowa wykładnia przepisu.
Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którym intencją ustawodawcy, który 1 stycznia 2018 r. wprowadził do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym z dnia 18 lutego 1994 r. regulacje dotyczące funkcjonariuszy Służby Celnej i Celno – Skarbowej, było zróżnicowanie ich sytuacji prawnej względem funkcjonariuszy innych służb mundurowych. W związku z tym nie do zaakceptowania jest stanowisko Sądu Okręgowego, że skoro w
Ponadto ustalenie wymiaru świadczenia emerytalnego funkcjonariuszy na podstawie kwoty uposażenia przysługującego przed zwolnieniem ze służby, po znacznym upływie czasu od tego zwolnienia powodowałoby ukształtowanie sytuacji tych funkcjonariuszy w sposób mniej korzystny niż w sytuacji, w której ich świadczenie byłoby ustalone na dzień odejścia ze służby bez konkretnej przyczyny. Zapobiega temu wprowadzony obowiązek waloryzacji podstawy wymiaru świadczeń o wskaźnik wszystkich waloryzacji przeprowadzonych od dnia zwolnienia ze służby do dnia ustalenia świadczenia.
Dla ustalenia prawidłowej wykładni
Dodanie ust. 3 w
Na mocy nowelizacji z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustawy (Dz.U. Nr 166, poz. 1609) w ust. 1 dodane zostało zastrzeżenie odnoszące się do ust. 2, 3 i
To, że na mocy ustawy z 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, agencji bezpieczeństwa wewnętrznego, agencji wywiadu, służby kontrwywiadu wojskowego, służby wywiadu wojskowego, centralnego biura antykorupcyjnego, straży granicznej, biura ochrony rządu, państwowej straży pożarnej i służby więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1321) wprowadzono w
Wobec tego, że w
Wobec powyższego, w ocenie Sądu Apelacyjnego, uznać należy, że określenie „funkcjonariusz” użyte w
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że Z. B. zasadnie domaga się ustalenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem waloryzacji za okres pomiędzy zwolnieniem ze służby, które miało miejsce 30 kwietnia 2017 r. a ustaleniem prawa do świadczenia emerytalnego na mocy decyzji z 24 października 2019 r. Oznacza to, że Sąd pierwszej instancji błędnie uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd Apelacyjny na podstawie
Bożena Lasota Anna Michalik Dorota Szarek
Wyszukiwarka
- Kodeks Karny dostęp do ustawy
- 22 Kodeks Karny konkretny artykuł ustawy
- Sąd Okręgowy w Ełku informacje o sądzie
- Pełnomocnictwo ogólne dostęp do wzorców