Wyrok SA we Wrocławiu z 27 maja 2015 r. w sprawie o dowody.

Sygnatura akt II AKa 120/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Barbara Krameris

Sędziowie: SSA Wiesław Pędziwiatr

SSA Edward Stelmasik (spr)

Protokolant: Anna Turek

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Teresy Łozińskiej - Fatygi

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2015 r.

sprawy P. P. (1)

oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., art. 54 § 2 k.k.s. w związku z art. 6 § 2 k.k.s. w związku z art. 37 § 1 pkt 2 k.k.s. i art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s. , art. 54 § 2 k.k.s. w związku z art. 6 § 2 k.k.s. w związku z art. 37 § 1 pkt 2 k.k.s. i art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s.,

G. M. (1)

oskarżonego z art. 258 § 1 kk, art. 54 § 2 k.k.s. w związku z art. 6 § 2 k.k.s. w związku z art. 37 § 1 pkt 2 k.k.s. i art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s.,

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

z dnia 29 grudnia 2014 r. sygn. akt III K 96/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych P. P. (1) i G. M. (1) oraz na podstawie art. 435 k.p.k. tenże wyrok co do oskarżonych R. K. (1), A. M. (1), Ł. S. i B. Z. w ten sposób, że:

1.  uzupełnia opis czynów przypisanych tym oskarżonym w punktach II, V, VIII, XI, XIV, XVII przez skorygowanie ilości wyprodukowanego tytoniu na 182,54 kg, a także wysokości narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego na kwotę 96 638 zł ;

2.  na podstawie art. 41 a § 1 i § 2 k.k.s. oraz art. 69 § 1 i § 2 k.k. zawiesza warunkowo wykonanie łącznych kar pozbawienia wolności wymierzonych P. P. (1), G. M. (1) i B. Z. na 5 (pięć) lat próby z równoczesnym oddaniem ich w tym czasie pod dozór kuratora;

3.  okresy tymczasowego aresztowania wskazane w punkcie XXIII zalicza oskarżonym P. P. (1) i B. Z. na poczet wymierzonych im grzywien;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. B. 600 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu G. M. (1) z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz 138 zł tytułem zwrotu VAT;

IV.  obciąża wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa w postępowaniu apelacyjnym P. P. (1) w wysokości 10 zł, a G. M. (1) w kwocie 748 zł;

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z dnia 29.12.2014 r. orzekł:

a) co do P. P. (1) w ten sposób, że:

1) skazał go:

I. za czyn z art. 258 § 3 k.k. na rok pozbawienia wolności;

II. za czyn z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1p 2 i 4 k.k.s na 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 340 stawek dziennych grzywny po 100 zł. każda,

XX. na podstawie art. 39 § 2 k.k.s. i art. 20 § 2 k.k.s oraz art. 63 § 1 k.k. na karę łączną roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu faktycznego pozbawienia wolności od 1.12.2011 r. do 18.01.2012 r.

2) uniewinnił go od czynów zarzuconych w p. III – V aktu oskarżenia zakwalifikowanych z art. 54 § 2 k.k.s (p. III i IV) oraz art. 276 k.k. (p. V a. osk.)

b) co do osk. G. M. (1) w ten sposób, że:

1) skazał go:

VII. za czyn z art. 258 § 1 k.k. na rok pozbawienia wolności;

VIII. za czyn z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 p. 2 i 5 k.k.s. na 9 miesięcy pozbawienia wolności oraz 30 stawek dziennych grzywny po 100 zł. każda;

XX. oraz 30 stawek dziennych grzywny po 100 zł. każda na karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

2) uniewinnił go od czynów zarzuconych w p. XII i XIII aktu oskarżenia zakwalifikowanych jako występki z art. 54 § 2 k.k.s.

Wyrokiem tym ponadto:

1) skazano: R. K. (1), A. M. (1), Ł. S. i B. Z. za takie same przestępstwa jakie przypisano w/w P. P. i G. M. na kary łączne:

- B. Z. – roku bezwarunkowego pozbawienia wolności,

- R. K., A. M., Ł. S. – od 10 miesięcy do roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tych kar na stosowny okres próby.

2) skazano M. R. za czyn z art. 54 § 2 k.k.s. na 20 stawek dziennych grzywny po 50 zł. każda (sygn. akt III K 96/13).

Wyrok powyższy zaskarżyli jedynie obrońcy oskarżonych P. P. (1) i G. M. (1).

Obrońca osk. P. P. (1) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia a to:

a)  art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k. na skutek przekroczenia swobodnej oceny dowodów przechodzącą w dowolną i dokonaną wbrew doświadczeniu życiowemu oraz zasadom logiki, sprowadzającą się do odmowy nadania waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego i przyjęcie, że zarejestrowane nagrania rozmów telefonicznych oskarżonych potwierdzają, iż działania podjęte przez oskarżonych posiadały cechy zorganizowanej grupy przestępczej, bez analizy wszystkich istotnych dowodów i okoliczności sprawy i oparcie rozstrzygnięcia jedynie na wybiórczych elementach ujawnionego w toku rozprawy materiału dowodowego, a w konsekwencji przyjęcie, iż oskarżony P. P. (1) popełnił zarzucane mu czyny, w tym przede wszystkim założył i kierował zorganizowaną grupą przestępczą, w sytuacji gdy brak jest w tym zakresie jednoznacznych dowodów;

b)  art. 170 § 1 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. i w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. poprzez bezpodstawne oddalenie wniosku dowodowego obrony o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu fonoskopie na okoliczność identyfikacji głosów rozmówców zarejestrowanych na nagraniach rozmów telefonicznych i w celu zweryfikowania czy odtworzone w trakcie postępowania sądowego nagrania są przedstawione w całości bądź czy stanowią jedynie fragment dłuższych rozmów, w konsekwencji czego nie wyjaśniono wszystkich istotnych okoliczności sprawy

c)  art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez ogólnikowe i uproszczone odwołanie się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do zarejestrowanych nagrań rozmów telefonicznych jako dowodu mającego świadczyć o popełnieniu przez oskarżonego zarzucanych mu czynów, a w konsekwencji niedokonanie analizy dowodów zgromadzonych w sprawie, a także zaniechanie przeanalizowania istotnych dla odpowiedzialności karnej oskarżonego okoliczności

a także z daleko idącej ostrożności procesowej

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego P. P. (1) kary 1 roku i 3 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności w stosunku do celów, jakie kara ta winna spełniać w zakresie prewencji szczególnej i ogólnej, właściwości i warunków osobistych oskarżonego, jego sposobu życia przed popełnieniem przestępstw i zachowaniu po ich popełnieniu, a w szczególności zaś, polegającą na uznaniu iż po stronie oskarżonego występuje negatywna prognoza kryminologiczna sprzeciwiająca się zastosowaniu środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary, w sytuacji gdy jego postawa po popełnieniu przypisanego mu przestępstwa oraz niewielka skala działalności oskarżonych i jej rodzaj, prowadzą do wniosku, że będzie on przestrzegać porządku prawnego.

Wniósł on o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Obrońca osk. G. M. (1) zarzucił temu wyrokowi:

1) co do czynu z p. X części wstępnej

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mogący mieć istotny wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że G. M. (1) w okresie od 1 lipca do 30 listopada 2011 r. brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, której celem miało być nielegalne wytwarzanie tytoniu do palenia, popełnianie przestępstw skarbowych uszczuplenia należności publicznoprawnych, podatku akcyzowego, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na postawienie tezy, że:

a) grupa przestępcza o profilu opisana powyżej, a działająca pod kierownictwem P. P. (1) w ogóle istniała;

b) oskarżony G. M. (1) posiadał wiedzę o istnieniu takiej grupy;

c) oskarżony G. M. (1) był członkiem takiej grupy lub choćby wyraził chęć zostania przyjętym w jej szeregi.

2) co do czynu z p. X

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. przejawiające się pominięciem w opisie czynu okoliczności faktycznej wskazującej na to czy zarzucony oskarżonemu czyn został popełniony umyślnie, a jeśli tak to w jakiej formie zamiaru, podczas gdy z przepisu art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. wynika obowiązek dokładnego opisu czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu co najmniej o takim stopniu szczegółowości, aby dało się na jego podstawie ustalić realizację wszystkich znamion typu czynu zabronionego zarzuconego oskarżonemu, w tym znamion strony podmiotowej.

w konsekwencji i z uwagi na zakres naruszania:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 258 § 1 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przejawiające się subsumcją pod normę prawną wynikającą z tego przepisu czynu oskarżonego pomimo nieustalenia w treści wyroku, aby sprawca umyślnie pozostawał członkiem grupy przestępczej.

3) co do czynu z p. XI części wstępnej wyroku:

- naruszenie przepisów prawa procesowego które mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. a polegające na przekroczeniu dopuszczalnych granic swobodnej oceny dowodów i przede wszystkim pominięciu zasady in dubio pro reo a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mogący mieć istotny wpływ na jego treść w zakresie w jakim Sąd Okręgowy uznał, że oskarżonemu M. można przypisać działanie wspólnie i w porozumieniu z pozostałymi oskarżonymi w zakresie wyprodukowania i pokrojenia liścia tytoniu w ilości 266, 1 kg, podczas gdy żaden dowód przeprowadzony w toku postępowania ( w szczególności wyjaśnienia innych oskarżonych i zapis rozmów telefonicznych prowadzonych z oskarżonymi przez P. P. (1)) nie daje podstaw do przyjęcia, że G. M. (1) posiadał wiedzę, o pomieszczeniach wynajmowanych przez innych współoskarżonych; przechowywanych w nich materiałach i dokonywanych przez nich czynnościach, a tym bardziej aby w tym zakresie działał z innymi współoskarżonymi w porozumieniu co do popełnienia przestępstwa skarbowego.

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mogący mieć istotny wpływ na jego treść, polegający na przypisaniu G. M. (1) działania wspólnie i w porozumieniu z innymi oskarżonymi, mającym polegać na wyprodukowaniu i wprowadzeniu do obrotu krajanki tytoniowej w ilości 266,1 kg, podczas gdy już w samej treści uzasadnienia skarżonego wyroku (por. strona 7 i 29) wynika, że 83,6 kg krajanki tytoniowej, której wyprodukowanie i wprowadzenie do obrotu zostało przypisane oskarżonemu znajdowało się w pomieszczeniu przy ul. (...) w W., którego Sąd Okręgowy w Świdnicy w żaden sposób nie połączył z zarzucanymi działaniami oskarżonych mających wchodzić w skład grupy przestępczej.

4) alternatywnie – na wypadek nieuwzględnienia w/w zarzutów

- rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu, polegający w szczególności na orzeczeniu wobec oskarżonego kar jednostkowych za popełnione czyny opisane w pkt X i XI części wstępnej wyroku i kary łącznej wydanej na ich podstawie z niedostatecznym uwzględnieniem okoliczności o wymowie korzystnej dla oskarżonego, ( w tym pośledniej roli oskarżonego w grupie przestępczej; okoliczności wymuszenia podjęcia współpracy z grupą; nieznacznych negatywnych skutków przypisanych oskarżonemu czynów wskazujących na stosunkowo ich niską społeczną szkodliwość; młodego wieku oskarżonego oraz faktu odbywania przez oskarżonego od końca 2011 r. kary pozbawienia wolności i związaną z tym zmianę nastawienia oskarżonego do konieczności przestrzegania porządku prawnego), a wydaniu rozstrzygnięcia o karze wyłącznie na podstawie okoliczności obciążających oskarżonego, co doprowadziło do sytuacji, że kara wymierzona oskarżonemu – stojącemu według oceny Sądu Okręgowego najniżej w hierarchii grupy przestępczej i pełniącemu de facto rolę pomocniczą – odpowiada karze nałożonej na twórcę i kierownika tejże grupy.

Stawiając tak sformułowane zarzuty wniósł ten apelujący o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie G. M. (1) od obu przypisanych mu przestępstw,

2)  alternatywnie – o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Na wstępie stwierdzić należy, że obie apelacje okazały się częściowo skuteczne. Wynik ten jest w głównej mierze konsekwencją uwzględnienia zarzutu, zawartego w apelacji obrońcy osk. G. M., który został skierowany przeciwko ustaleniom o rozmiarach winy tego oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa uszczuplenia należności Skarbu Państwa z tytułu uchylania się od zapłaty podatku akcyzowego. Mianowicie – zasadnie podnosi ten obrońca, iż Sąd Okręgowy bezkrytycznie zaakceptował zarzut o udziale oskarżonych w wyprodukowaniu łącznie 266, 1 kg tytoniu, chociaż sam trafnie ustalił, iż brak podstaw do obciążenia ich 83,6 kg tytoniu, ujawnionego w W. przy ulicy (...). W następstwie takiej korekty istotnie zmniejszyła się kwota uszczuplonego podatku akcyzowego, gdyż wynosi ona nie 140.896 zł. lecz 96.636 zł. Taka zmiana ustaleń nie pozostała bez wpływu na ocenę stopnia społecznej szkodliwości przestępstwa, przypisanego zarówno obu apelującym oskarżonym, jak i oskarżonemu B. Z.. W konsekwencji i co do tego oskarżonego skorygowano tenże wyrok na podstawie art. 435 k.p.k. w taki sam sposób, jak co do apelujących oskarżonych. Powyższy przepis był także podstawą zmiany wyroku co do oskarżonych R. K., A. M. i Ł. S. w zakresie ustalenia rozmiarów uszczuplenia podatku akcyzowego w przypisanym im przestępstwie z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 p. 2 i 5 k.k.s.. Zasygnalizować równocześnie w tym miejscu należy, iż korekta ta pozostała bez wpływu na kary wymierzone tym 3 sprawcom, skoro zważy się, iż zastosowano wobec nich dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonych kar pozbawienia wolności. Na uzasadnienie swego stanowiska przedstawia Sąd Apelacyjny następujące argumenty:

I.  Co do apelacji obrońcy osk. G. M. (1).

Apelację obrońcy osk. G. M. (1) rozważono w pierwszej kolejności, albowiem zawarto w niej trafny zarzut, skierowany przeciwko wielkości uszczuplonego podatku akcyzowego, będącego przedmiotem przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 p. 2 i 5 k.k.s. To rozstrzygnięcie rzutuje także na ocenę wyroku wydanego co do 5 innych oskarżonych. Nie zmienia to jednak faktu, że bezzasadne okazały się podstawowe zarzuty tego apelującego, skierowane przeciwko ustaleniom o winie G. M. (1) w zakresie przypisanego mu przestępstwa przynależności do grupy przestępczej, zajmującej się nielegalnym procederem wytwarzania tytoniu i handlowania nim, a także przestępstwa uchylania się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego, związanego z powyższą działalnością. Stanowisko powyższe ma oparcie w następujących argumentach:

1. Przede wszystkim – za bezpodstawne uznano zarzuty obrońcy osk. G. M., które zostały skierowane przeciwko ustaleniom o udziale tego sprawcy w przestępstwie uchylania się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego w związku z prowadzoną bez zarejestrowania działalnością gospodarczą, polegającą na produkcji tytoniu. Sąd Okręgowy nie stracił w tym zakresie z pola widzenia postawy wymienionego sprawcy, konsekwentnie negującego swojej winy w zakresie popełnienia przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 p. 2 i 5 k.k. przypisanego mu w p. VIII zaskarżonego wyroku. Co więcej – Sąd ten miał na uwadze także treść wyjaśnień osk.P. P. (1), twierdzącego, jakoby jedynie on zajmował się nielegalną produkcją krajanki tytoniowej. Nie dano jednak wiary zarówno temu sprawcy, jak i G. M. a także innym oskarżonym uznając, że zgromadzony materiał dowodowy wspiera zasadność zarzutu aktu oskarżenia, iż wszyscy oni zajmowali się tym nielegalnym procederem, którego konsekwencją było uchylanie się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego.

1) Po pierwsze – Sąd Okręgowy zwrócił przy tym uwagę zwłaszcza na treść rozmów telefonicznych, prowadzonych przez wszystkich sprawców. Rozmowy te były rejestrowane w związku z zarządzoną przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu kontrolą operacyjną, prowadzoną na podstawie art. 19 p. 1 ustawy z 6.04.1990 r. o Policji. W aktach poufnych, dotyczących powyższych podsłuchów, brak wprawdzie odpisu wydanego w tym względzie postanowienia, ale na podstawie zawartych tam informacji ustalono, że zarządzenie takie Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał 30.08.2011 r. W tych poufnych aktach znajdują się nadto odpisy postanowień Sądu Okręgowego we Wrocławiu, podjęte w trybie art. 19 p. 15 „c” o wyrażeniu zgody na wykorzystanie dowodów z tej operacyjnej kontroli w postępowaniu karnym także co do innych oskarżonych. W tym stanie rzeczy uznano, że nie ma procesowych przeszkód do wykorzystania w niniejszej sprawie dowodu z tych podsłuchów. Zasadnie zwrócono uwagę w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż treść tych rozmów dowodzi, że G. M. (1) brał aktywny udział w procederze produkcji oraz dystrybucji tytoniu.

2) Po drugie – o trafności dokonanych ustaleń, świadczy także fakt wynajęcia przez tego oskarżonego lokalu przy ulicy (...) w W.. W wynajętym pomieszczeniu ujawniono fragmenty suszu tytoniowego a nadto wyraźnie był tam wyczuwalny zapach tytoniu. Jest przy tym wysoce prawdopodobne, że właśnie do G. M. należały towary znajdujące się w sąsiednim pomieszczeniu takie jak: 83, 6 kg krajanki tytoniowej, 800 paczek papierosów bez akcyzy, 90 litrów spirytusu bez akcyzy. Jest przecież znamiennym, że było to pomieszczenie sąsiadujące z tym, które w sposób formalny wynajmował osk. G. M., zaś to drugie pomieszczenie, w którym ujawniono w/w towar, nie był przez właściciela lokalu przekazany innej osobie. Wydaje się więc, że Sąd Okręgowy wykazał daleko idącą ostrożność w ocenie dowodów i okoliczności sprawy, uznając, że brak podstaw do przypisania osk. G. M. winy co do tych przedmiotów (strona 7 uzasadnienia i punkt IX zaskarżonego wyroku).

W podsumowaniu tych rozważań uznano, że brak podstaw do uwzględnienia wniosku apelującego obrońcy, domagającego się uniewinnienia G. M. od przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s. tj. dotyczącego uchylania się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego. Stwierdzenie powyższe nie jest jednak równoznaczne z pełną akceptacją ustaleń, zawartych w zaskarżonym wyroku. Treść p. VIII tego rozstrzygnięcia dowodzi, że Sąd Okręgowy zaakceptował zarzut aktu oskarżenia, z którego wynika, iż przedmiotem przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s. było uchylanie się od zapłaty podatku akcyzowego w łącznej wysokości 140.896 zł. będące konsekwencją wyprodukowania 266,1 kg tzw. krajanki tytoniowej (p. XI aktu oskarżenia). W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wskazano sposobu w jaki ustalono tę wielkość, ale fakt odwołania się do opinii Naczelnika Urzędu Celnego w W. z dnia 30.05.2012 r. świadczy że na kwotę tę złożyły się wszystkie 3 zabezpieczone ilości tzw. „ krajanki tytoniowej”, a mianowicie:

1. 83,6 kg „krajanki” z ul.(...) - 44.258 zł. podatku akcyzowego

2. 42,542 kg „krajanki” z M. - 22.522 zł. podatku akcyzowego

3. 140,00 kg „krajanki” z ul.(...) - 74.116 zł. podatku akcyzowego

(patrz: Tom IV k. 807).

Podsumowanie tych 3 pozycji istotnie dowodzi, że łączna waga zabezpieczonej krajanki tytoniowej to 266, 1 kg a wartość uszczuplonego podatku akcyzowego wynosi 140.896 zł. Wydaje się, że gdyby Sąd Okręgowy przedstawił w swym uzasadnieniu sposób wyliczenia wysokości uszczuplonego podatku akcyzowego bez wątpienia zorientowałby się ze swej pomyłki. Przecież, jak to już wcześniej zasygnalizowano, Sąd ten nie przyjął, aby tytoń a także alkohol, ujawniony w trakcie przeszukania w W. na ulicy (...), należał do osk. G. M. (1). W konsekwencji zarówno on, jak i pozostali oskarżeni, zostali uniewinnieni od zarzutu związanego z tymi przedmiotami (patrz: strona 7 uzasadnienia zaskarżonego wyroku, a także p. IX tego wyroku co do G. P. oraz inne rozstrzygnięcia wydane w tym zakresie co do pozostałych 5 oskarżonych).

W tym stanie rzeczy, staje się oczywistym, że przedmiotem przestępstwa, przypisanego G. M. (1) w p. VIII (p. XI aktu oskarżenia) było 182,54 kg wyprodukowanego tytoniu (a nie 266, 1 kg). W konsekwencji – kwota narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego uległa obniżeniu do 96.638 zł. Dane te wynikają z niżej podanych 2 pozycji, mających oparcie w opinii z k. 807 T.IV

- 140,00 kg tytoniu z ul. (...) - 74.116 zł. akcyzy

- 42,524 kg tytoniu z M. - 22.522 zł. akcyzy

R.182, 54 kg R.96.638 zł.

W takim też zakresie skorygowano zaskarżony wyrok.

2. Sąd Apelacyjny nie podzielił także zarzutów tego obrońcy, skierowanych przeciwko ustaleniom o przynależności G. M. (1) do zorganizowanej grupy przestępczej, kierowanej przez P. P., zajmującej się produkcją i dystrybucją tytoniu i uchylającego się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego, wynikającego z prowadzenia tego rodzaju procederu.

Argumenty, przedstawione w tym względzie w pisemnych motywach, zaskarżonego wyroku, są na tyle przekonujące a zarazem pełne, iż nie ma potrzeby przedstawiania ich w niniejszym uzasadnieniu (patrz: strony 4 i 5 uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego k. 2099 verte – 2100 T.XII).

3. Kierunek tej apelacji, a mianowicie fakt skierowania jej przeciwko ustaleniom o winie osk. G. M., obliguje do całościowej oceny zaskarżonego wyroku (art. 447 § 1 k.p.k.).

a) W tym zakresie rozważono w pierwszej kolejności, czy Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny prawnej czynów przypisanych temu sprawcy. Na tak postawione pytanie udzielić należy odpowiedzi twierdzącej. Zasadnie bowiem uznano, że charakter wzajemnych powiązań osk. G. M. z pięcioma innymi oskarżonymi, których celem była realizacja wspólnie uzgodnionego zamiaru sprzedaży tzw. „krajanki tytoniowej”, z równoczesnym uchylaniem się od obowiązku płacenia podatku akcyzowego, wynikającego z tego rodzaju działalności, zasadnie zakwalifikowano jako przynależność do zorganizowanej grupy przestępczej w rozumieniu art. 258 § 1 k.k.

b) Nie budzi zastrzeżeń Sądu Apelacyjnego także ocena prawna drugiego z przestępstw przypisanych temu sprawcy. Jego współudział w wytworzeniu 182,54 kg krajanki tytoniowej obligował do uiszczenia podatku akcyzowego w łącznej wysokości 96.638 zł. Skoro uchylił się od wykonania powyższego obowiązku, tym samym dopuścił się przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 p. 2 i 5 k.k.s. Jest oczywistym, że fakt zastosowania kwalifikacji z art. 37 § 1 p. 2, 5 k.k.s. ma pełne uzasadnienie w ustalonych okolicznościach.

Poza sporem jest w tym zakresie powołanie art. 37 § 1 p. 5 k.k.s. albowiem ustalono, że przypisanego przestępstwa skarbowego dopuścił się G. M. w związku z przynależnością do zorganizowanej grupy przestępczej. Zasadnie powołano w podstawie prawnej skazania i wymiaru kary także p. 2 tego przepisu, gdyż z tej przestępczej działalności uczynił zarówno ten oskarżony jak i 5 innych stałe źródło dochodu.

c) Nakaz z art. 447 § 1 k.p.k. obliguje nadto do oceny kar wymierzonych temu oskarżonemu. Realizując ten wymóg, stwierdzić na wstępie należy, że nie budzą zastrzeżeń Sądu Odwoławczego poszczególne kary, wymierzone G. M. za oba przypisane mu przestępstwa, a także wymiar kary łącznej pozbawienia wolności. Nie podzielono natomiast stanowiska, wyrażonego w zaskarżonym wyroku, jakoby jedynie poprzez bezwarunkową karą pozbawienia wolności, osiągnięte zostaną cele kary, wskazane w art. 53 k.k. Powyższe stanowisko jest m.in. wynikiem skorygowania rozmiarów przestępczej działalności w zakresie kwoty uszczuplonego podatku akcyzowego. Zważyć należy, iż korekta ta polegała na obniżeniu wysokości uszczuplenia podatkowego o 30 %. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości działalności przestępczej, w której uczestniczył G. M., nie jest obojętnym i to, że nie doszło do wprowadzenia na rynek przedmiotowego tytoniu. W tym stanie rzeczy, nie tracąc z pola widzenia także faktu uprzedniej karalności wymienionego sprawcy, uznano, że zaistniały i co do niego (podobnie jak i co do 3 innych oskarżonych) szczególne okoliczności w rozumieniu art. 41 a § 1 k.k.s, uzasadniające zastosowanie wobec niego co do wymierzonej mu kary łącznej pozbawienia wolności dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania. Ustalono przy tym najdłuższy, przewidziany w § 2 tego przepisu, okres próby, wynoszący 5 lat. Powyżej przepis obligował nadto do oddania skazanego w okresie próby pod dozór kuratora, stąd też i takie orzeczenie zostało względem G. M. wydane.

II.  Ocena apelacji obrońcy osk. P. P. (1) k. 2140 i n. T.XII.

Na wstępie zasygnalizować trzeba, iż został uwzględniony jedynie zarzut „alternatywy”, zawarty w tej apelacji, tj. skierowany przeciwko karze wymierzonej P. P. z uwagi na niezastosowanie wobec tego sprawcy dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności. Nie zgodzono się natomiast z pozostałymi zarzutami, podniesionymi przez tego obrońcę, zwłaszcza skierowanymi, przeciwko ustaleniom o winie P. P. w zakresie przypisanego mu kierowania zorganizowaną grupą przestępczą. Na uzasadnienie swego stanowiska przedstawia Sąd Apelacyjny następujące argumenty:

1. Przede wszystkim zauważa się, iż apelujący ten główną uwagę skoncentrował na kwestionowaniu ustaleń o winie osk. P. P. w zakresie przypisanego mu przestępstwa kierowania zorganizowaną grupą przestępczą, zajmującą się wytwarzaniem tytoniu nieopodatkowanego podatkiem akcyzowym. Kwestii tej poświęcono wcześniejsze fragmenty uzasadnienia, gdy oceniano apelację obrońcy osk. G. M.. Dla uniknięcia więc zbędnych powtórzeń, odwołuje się Sąd Apelacyjny do swych wcześniejszych rozważań. W tym miejscu jedynie zwrócić należy uwagę, że podstawą tych ustaleń była przede wszystkim zarządzona przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 30.08.2011 r. na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o Policji kontrola operacyjna rozmów telefonicznych, prowadzonych właśnie przez P. P.. Treść tych rozmów dała Sądowi Pierwszej Instancji podstawę do uznania, że właśnie ten sprawca kierował zorganizowaną grupą przestępczą, zajmującą się niepodatkowaną podatkiem akcyzowym działalnością gospodarczą w zakresie wytwarzania i sprzedaży tytoniu. Sąd Apelacyjny nie widzi podstaw do kwestionowania dokonanych w tym zakresie ustaleń, zwłaszcza, że znalazły one wsparcie w wynikach przeszukań różnych lokali, należących do oskarżonych, w tym m.in. do lokalu należącego do P. P.. Nie podzielono przy tym zarzutu, jakoby dowód z podsłuchu należało weryfikować specjalistycznymi badaniami, skoro obrońca oskarżonego nie przedstawił żadnego racjonalnego argumentu, wspierającego zasadność zgłoszonego wniosku. Trafnie wobec tego Sąd Okręgowy wniosek ten oddalił.

2. Na wstępie swych rozważań zasygnalizowano, jakoby jedynie obrońca G. M. zakwestionował trafność ustaleń o winie oskarżonych w zakresie przypisanego oskarżonym przestępstwa z art. 54 § 2 k.k.s. Wprawdzie obrońca ten zarzut taki wprost wyartykułował, co nie znaczy, iż obrońca osk. P. P. bezkrytycznie zaakceptował ustalenia dokonane w tym zakresie przez Sąd Okręgowy. W uzasadnieniu apelacji zasadnie zwrócił uwagę, że Sąd Pierwszej Instancji nie przedstawił argumentów, które legły u podstaw ustaleń o rozmiarach działalności przestępczej w zakresie przypisanego im przestępstwa uchylania się od płacenia podatku akcyzowego. Trafnie przy tym zwrócił uwagę, iż Sąd ten zapewne zaakceptował stanowisko, wyrażone w akcie oskarżenia, że w łącznej ilości przedmiotu tego przestępstwa, uwzględniono także ponad 83 kg „krajanki tytoniowej”, ujawnionej w lokalu przy ul. (...), chociaż w tym zakresie zapadł wyrok uniewinniający (patrz: strona 7 apelacji obrońcy P. P.). Koniecznym stało się więc skorygowanie p. II zaskarżonego wyroku w taki sam sposób, jak to uczyniono w odniesieniu do wyroku wydanego wobec G. M..

3. Już wyżej zasygnalizowano, że zgodzono się z alternatywnie podniesionym przez obrońcę osk.P. P. zarzutem, że kara wymierzona temu sprawcy razi surowością. U podstaw takiego stanowiska legły podobne względy, jakie przedstawiono, oceniając apelację obrońcy G. M.. Dla uniknięcia wobec tego powtórzenia tych argumentów, odwołuje się Sąd Apelacyjny do wcześniejszych fragmentów swego uzasadnienia, poświęconych apelacji G. M..

III.  Przyczyny zmiany wyroku co do oskarżonych, którzy nie wnieśli apelacji, a więc wobec B. Z., R. K. (1), A. M. (1) i Ł. S..

Obowiązek skorygowania przedmiotowego wyroku wobec oskarżonych, wskazanych w tytule niniejszego fragmentu uzasadnienia, wynikał z nakazu zawartego w art. 435 k.p.k.

1. Przede wszystkim zauważyć należy, iż wszyscy w/w oskarżeni zostali skazani za czyn z art. 54 § 2 k.k.s. przy błędnym ustaleniu, iż przedmiotem tego przestępstwa było ponad 266 kg wytworzonego tytoniu i w konsekwencji doszło do uchylenia się przez nich od obowiązku zapłaty podatku akcyzowego w łącznej kwocie ponad 140 tysięcy złotych. Faktycznie , jak to już przedstawiono w poprzednich fragmentach uzasadnienia, przedmiotem tej przestępczej działalności było 182, 534 kg wytworzonej krajanki tytoniowej i uszczuplenie w ten sposób podatku akcyzowego w wysokości 96.638 zł. Koniecznym stało się więc skorygowanie wyroku i co do tych oskarżonych, aby zachować w ten sposób jego wewnętrzną zgodność.

2. Z podobnych powodów skorygowano tenże wyrok nadto, co do kary, wymierzonej B. Z.. Wymierzono mu bowiem, tak jak P. P. i G. M. bezwzględną karę bezwzględną karę łączną pozbawienia wolności, chociaż występują podobne, jak i co tych dwóch w/w a także i trzech pozostałych oskarżonych wskazanych w tytule niniejszego fragmentu, podstawy do zastosowania wobec niego dobrodziejstwa w postaci instytucji z art. 65 k.k. w postaci warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej mu kary pozbawienia wolności. Takie też orzeczenie zapadło w postępowaniu apelacyjnym.

IV.  Uzasadnienie rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie apelacyjne.

1. O kosztach nieopłaconej obrony, udzielonej z urzędu osk. G. M., orzeczono na podstawie art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 14, 19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

2. Orzeczenie o obciążeniu oskarżonych P. P. (1) i G. M. wydatkami za postępowanie apelacyjne ma oparcie w przepisie art. 636 § 1 k.p.k.