Wyrok SA we Wrocławiu z 13 maja 2015 r. w sprawie o przeciwdziałaniu narkomanii.

Sygnatura akt II AKa 104/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Stanisław Rączkowski

Sędziowie: SSA Jerzy Skorupka (spr)

SSA Andrzej Kot

Protokolant: Anna Turek

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Jarosława Dyko

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2015 r.

sprawy S. (...)

oskarżonego z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani i art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w związku z art. 12 k.k., art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w związku z art. 12 k.k., art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani i art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w związku z art. 11 § 2 kk, art. 18 § 3 k.k. w związku z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani i art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani w związku z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 § 1 k.k. i art. 12 k.k., art. 270 § 1 k.k. w związku z 12k.k., art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani i art. 54 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 7 listopada 2014 r. sygn. akt III K 311/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 20 zł tytułem zwrotu wydatków wyłożonych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym oraz wymierza mu 4200 zł opłaty za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 7 listopada 2014 r., III K 311/13 oskarżonego S. (...):

I.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 13 §1 KK w zw. z art. 53 ust. 2 cyt. ustawy w zw. z art. 11 §2 KK w zw. z art. 12 KK i za to, na podstawie art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 §3 KK oraz art. 33 §1 i 3 KK wymierzył mu karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 300 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 zł.

II.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 KK i za to na podstawie art. 56 ust. 3 cyt. ustawy oraz art. 33 §1 i 3 KK wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 200 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 zł.

III.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 55 ust. 3 i art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 §2 KK i za to, na podstawie art. 55 ust. 3 cyt. ustawy w zw. z art. 11 §3 KK oraz art. 33 §1 i 3 KK wymierzył mu karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 zł.

IV.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 18 §3 KK w zw. z art. 55 ust. 3 i art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 §2 KK i za to, na podstawie art. 19 §1 KK w zw. z art. 55 ust. 3 cyt. ustawy w zw. z art. 11 §3 KK oraz art. 33 §1 i 3 KK wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 zł.

V.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie V części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 270 §1 KK w zw. z art. 12 KK i za to, na podstawie art. 270 §1 KK wymierzył mu karę 9 miesięcy pozbawienia wolności

VI.  uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie VI części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 54 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 §2 KK i za to, na podstawie art. 54 ust. 1 cyt. ustawy w zw. z art. 11 §3 KK wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności

VII.  na podstawie art. 85 KK i art. 86 §1 KK sąd połączył kary pozbawienia wolności oraz grzywny orzeczone w punktach od I do VI i wymierzył oskarżonemu karę łączną 6 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości 600 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 zł.

VIII.  na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł uiszczenie przez oskarżonego na rzecz (...) Stowarzyszenia (...) we W. nawiązki, w związku ze skazaniem go, w tym:

1.  za czyn w pkt I – 5000 zł.

2.  za czyn w pkt II – 3000 zł.

3.  za czyn w pkt III 2000 zł.

4.  za czyn w pkt IV – 1000 zł.

IX.  na podstawie art. 45 §1 KK sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa równowartości części korzyści majątkowej pochodzącej z popełnienia przestępstwa, w związku ze skazaniem oskarżonego za czyny opisane w części dyspozytywnej wyroku, przez uiszczenie:

1.  za czyn II – 30.000 zł.

2.  za czyn III – 5000 zł.

3.  za czyn IV – 2000 zł.

Z wymienionym wyrokiem nie zgodził się obrońca wymienionego oskarżonego adw. P. S., zaskarżając wyrok w części dotyczącej punktów: II, III, IV, VI, VII, VIII i IX oraz zarzucając wyrokowi:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj.: art. 7 i 410 KPK polegającej na rażąco dowolnej, subiektywnej i wyrywkowej ocenie materiału dowodowego, w następstwie czego doszło do błędnych ustaleń faktycznych dotyczących popełnienia przez oskarżonego czynów zarzucanych mu w punktach II, III, IV i VI aktu oskarżenia, w szczególności przez bezkrytyczne danie wiary wszystkim wyjaśnieniom współoskarżonego M. K. i przy braku uwzględnienia dowodów wynikających z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a to ujawnionych w czasie przeszukania w dniu 26 maja 2012 r. w trakcie oględzin koryta rzeki na tyłach posesji S. 38A – w postaci wiadra plastikowego o poj. 12 l., wypełnionego do wysokości 3 litrów substancją krystaliczną koloru kremowego,

2.  rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego, poprzez wymierzenie mu kary łącznej w wysokości 6 lat pozbawienia wolności, przy pominięciu okoliczności wpływającej na jej złagodzenie, tj. przyznania się oskarżonego do zarzutu, wykorzystania w ramach wytworzenia środków odurzających wcześniejszych środków i urządzeń uznanych za legalne i działania w ramach inspiracji M. K..

W konkluzji apelujący wniósł – w odniesieniu do zarzutu pierwszego o uniewinnienie oskarżonego od zaskarżonych czynów (tak w oryginale), ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W odniesieniu do zarzutu drugiego, o zmianę zaskarżonego wyroku i istotne złagodzenie wymierzonej oskarżonemu kary.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zważył, co następuje. Apelacja jest niezasadna.

Według apelacji, pomimo oczywistego interesu oskarżonego M. K. (2) w umniejszaniu swojej roli w zdarzeniu i obciążaniu innych osób, „czego najlepszym dowodem jest orzeczona wobec niego kara”, sąd a quo bezkrytycznie potraktował jego wyjaśnienia, a wyrazem tego jest „brak dookreślenia roli, jaką ten oskarżony pełnił w ramach wytworzenia, a następnie zbywania środka odurzającego w postaci (...)”. Z wyjaśnień M. K. (2) nie wynika wszak z jakiego powodu oskarżony (...) współpracował z M. K. (2). Tymczasem sąd pierwszej instancji w obszerny i wyczerpujący sposób wskazał powody dla których wyjaśnienia M. K. (2) uznał za wiarygodne, a wyjaśnienia S. (...) za niewiarygodne. Przede wszystkim, konsekwentne i szczegółowe wyjaśnienia M. K. (2) znajdują potwierdzenie w innych dowodach ujawnionych na rozprawie, a zwłaszcza w zeznaniach J. F., A. U., P. K., P. L. oraz zapisie przebiegu wizji lokalnej. Pierwsza z wymienionych osób podała, że M. K. (2), G. J. i S. S., podający się za R., przyszli do niej wynająć garaż. A. U. także podała, że S. S. chcąc wynająć u niej pokój podawał się za R. Z. – geologa prowadzącego w okolicy prace geologiczne. P. K. i P. L. potwierdzili zaś ujawnione przez M. K. (2) okoliczności dotyczące przewiezienia z O. przez G. J. odczynników do produkcji (...). Ponadto, M. K. (2) podał okoliczności, w jakich poznał S. (...), które zostały potwierdzone przez G. J.. Wyjaśnił on bowiem, że z S. (...) poznali się w Holandii, dokąd przyjechał razem z M. K. (2) po zakup narkotyków. M. K. (2) opisał też okoliczności nabycia w Holandii narkotyków od S. (...) oraz jego znajomego Holendra, a także okoliczności przyjazdu tego oskarżonego do G..

Wbrew apelacji, sąd a quo ustalił także rolę jaką w przestępczym procederze odegrał M. K. (2). Polegała ona bowiem na dwukrotnym wytworzeniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z G. J. i S. (...) znacznej ilości substancji psychotropowej w postaci (...), a także wprowadzeniu do obrotu znacznej ilości wymienionej substancji. Sąd pierwszej instancji ustalił, że M. K. (2) wykonywał polecenia oskarżonego (...), w tym zakupu przedmiotów niezbędnych do produkcji (...) oraz dystrybucji wyprodukowanego narkotyku.

Wbrew apelacji, Sąd Okręgowy we Wrocławiu ustalając okoliczności poszczególnych zdarzeń, nie pominął faktu znalezienia wiadra z mefedronem w korycie rzeki przy posesji zajmowanej przez M. K. (2) w S. 38A (s. 10 uzasadnienia zaskarżonego wyroku).

Sąd a quo w szczegółowy i wyczerpujący sposób uzasadnił też uznanie wyjaśnień oskarżonego (...), co do zasady, za niewiarygodne. W znikomym jedynie zakresie, dotyczącym odczynników przywożonych z O., sąd dał wiarę wyjaśnieniom tego oskarżonego.

Dokonanej przez sąd pierwszej instancji oceny dowodów nie podważa twierdzenie apelującego, że ustalone przez sąd zachowanie oskarżonego (...) jawi się jako sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem. Według apelacji, wiarygodność wyjaśnień wymienionego oskarżonego wynika stąd, że w Holandii ukrywał się przed polskim wymiarem sprawiedliwości. Wiedział, że jest poszukiwany. Rozpoczynanie więc w Polsce długotrwałej działalności polegającej na produkcji i dystrybucji (...) było nieracjonalne i sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem. Nawet, jeżeli przyzna się apelującemu rację, że przypisane S. (...) zachowanie było nieracjonalne, nie zmienia to oceny, że było ono bezprawne.

Wbrew apelacji, także dalsze okoliczności podniesione w środku odwoławczym, to jest znalezienie wiadra z mefedronem przy posesji wynajmowanej przez M. K. (2), przybycie oskarżonego do domu w (...) (...) na kilka minut przed zatrzymaniem, gdy był już gotowy trzeci wsad, co wskazuje, że M. K. (2) potrafił samodzielnie wytworzyć wsad i uruchomić reaktor oraz wyjaśnienia G. J., nie dostarczają argumentów pozwalających zakwestionować dokonaną przez sąd a quo ocenę wyjaśnień S. (...). Wskazują zaś jedynie na skazaną na porażkę próbę narzucenia jednostronnej oceny wyjaśnień tego oskarżonego, podważenia wiarygodności wyjaśnień M. K. (2), a w konsekwencji, wykazanie, że fakty stanowiące podstawę zaskarżonego wyroku, zostały błędnie ustalone.

Podsumowując więc powyższe uwagi, należy stwierdzić, że zarzut podniesiony w punkcie pierwszym apelacji okazał się niezasadny.

Jako oczywiście bezzasadny należy ocenić drugi zarzut podniesiony w apelacji. Według apelującego, za uznaniem kary wymierzonej S. (...) za rażąco surową przemawiają następujące okoliczności. Po pierwsze - rażąca różnica w wymiarze kary wymierzonej oskarżonemu oraz M. K. (2). Po drugie - wiedza oskarżonego i legalne posiadanie wielu przedmiotów z handlu tzw. dopalaczami. Po trzecie – brak szczególnego natężenia złej woli, skoro wytwarzanie (...) jest zabronione od niedawna, a wcześniej było legalne.

Zważyć więc należy, że w orzecznictwie SN przyjmuje się, że rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy orzeczona kara nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest zatem spełniana tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. wyr. SN z 11.04.1985 r., V KRN 178/85; wyr. SN z 26.06.2006 r., SNO 28,06; wyr. SN z 22.10.2007 r., SNO 75/07; wyr. SN z 30.06.2009 r., WA 19/09).

Stosownie do art. 115 §2 KK, przy ocenie stopnia szkodliwości społecznej czynu, sąd powinien wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

1.  rodzaj i charakter naruszonego dobra,

2.  rozmiary wyrządzonej lub szkody,

3.  sposób i okoliczności popełnienia czynu,

4.  waga naruszonych przez sprawcę obowiązków,

5.  postać zamiaru i motywacji,

6.  rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika zaś, że sąd przy ustalaniu stopnia szkodliwości społecznej czynu przypisanego oskarżonemu S. (...) uwzględnił następujące okoliczności: naruszenie dobra prawnego, okoliczności popełnienia czynu, w tym znaczną ilość wyprodukowanego i wprowadzonego do obrotu (...), motywację oskarżonego, umyślność działania. Sąd a quo uwzględnił także wcześniejszą karalność oskarżonego oraz przyznanie się do zarzucanych mu czynów. Natomiast okoliczność, że oskarżony wytwarzając środki psychotropowe korzystał z „wcześniejszych środków i urządzeń uznanych za legalne”, w żadnym razie nie może stanowić okoliczności wpływającej na wymiar kary. Podobnie, jak rzekome „działanie z inspiracji M. K.”, gdy dokonane ustalenia faktyczne przeczą temu twierdzeniu. Tym samym, sąd pierwszej instancji uczynił zadość wymogom określonym w art. 53 §1 KK, tym bardziej, że wymierzając karę sąd miał na względzie także to, że wymiar kary wymierzanej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwa limitowany jest stopniem winy, a także to, że wymierzona sprawcy kara ma spełniać nie tylko cel zapobiegawczy, polegający na zapobieżeniu popełnienia przez sprawcę nowego przestępstwa, ale także cel wychowawczy, polegający na trwałej zmianie postawy sprawcy wobec wartości chronionych przez prawo oraz cel ogólny w postaci kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzona sprawcy kara ma zatem z jednej strony odstraszać, a więc oddziaływać na sferę emocjonalną potencjalnych sprawców przestępstw, a z drugiej strony – wzmacniać poczucie obowiązywania norm prawnych oraz wartości społecznych uporządkowanych w określonej hierarchii (por. A.Zoll, (red.) Kodeks karny. Komentarz. Część ogólna, Zakamycze 2004, s. 829).

Ustalając wymiar kary łącznej „sąd wziął pod uwagę za jej podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa, kierując się zasadami wskazanymi w art. 86 §1 KK”, a także zasadami ukształtowanymi przez orzecznictwo.

Mając to wszystko na uwadze, orzeczono, jak na wstępie.