Postanowienie SA we Wrocławiu z 27 lutego 2012 r. w sprawie o naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

UZASADNIENIE

J. D. wniosła o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt II Ca 613/11 Sądu Okręgowego w Opolu, wydanie sądowi rozpoznającemu sprawę zalecenia pojęcia w wyznaczonym terminie czynności, w szczególności sporządzenie uzasadnienia oraz przyznania od Skarbu Państwa sumy pieniężnej w wysokości 20 000 zł.

W uzasadnieniu wskazała, że 5 grudnia 2011 r. złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia i mimo upływu terminu postanowienia wraz z uzasadnieniem nie otrzymała, co uniemożliwia jej wniesienie dalszych środków odwoławczych.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że z uwagi na treść rozstrzygnięcia (zmiana postanowienia Sądu I Instancji) dwutygodniowy termin do sporządzenie uzasadnienia rozpoczął bieg od dnia 29 listopada 2011 r., natomiast uzasadnienie zostało sporządzone 13 lutego 2012 r., w dniu 16 lutego 2011 r. przesłano je wnioskodawczyni.

Skarga wpłynęła natomiast do Sądu Okręgowego w Opolu w dniu 20 lutego 2012 r. (data prezentaty).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Mimo naruszenia terminu do sporządzenia uzasadnienia skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna.

Stosownie do art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy ( ust. 1), przy czym dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty ( ust. 2). Oznacza to, że celem powyższej skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją jest przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu ( art. 12 ust. 2 ustawy), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez Sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie ( art. 12 ust. 3 ustawy). Postępowanie ze skargi na przewlekłość nie jest samodzielnym postępowaniem zmierzającym do stwierdzenia przewlekłości i ewentualnie zasądzenia z tego tytułu odpowiedniego odszkodowania (zadośćuczynienia). Celem tego postępowania jest przeciwdziałanie przewlekłości postępowania w trakcie jego trwania i ewentualne przyznanie „odpowiedniej sumy pieniężnej" jako wstępnej (tymczasowej) rekompensaty (por. uchwała składu 7 sędziów SN z 16.11.2004 r., III SPP 42/04, OSNP 2005 nr 5, poz. 71). Omawiana skarga stanowi doraźną interwencję przeciwdziałającą trwającej przewlekłości postępowania, zaś publicznoprawnym celem przywołanym ustawy jest stworzenie realnego i skutecznego środka zapobiegającego przewlekłości postępowania, czyli takiego środka, którego funkcją jest przede wszystkim wymuszanie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu, a więc „stworzenie mechanizmu prawnego wymuszającego rozpoznanie sprawy przez sąd" (por. postanowieniu SN z 8.07.2005 r., III SPP 120/05, OSNP 2006 nr 5-6, poz. 102; uchwała SN z 19.01.2005 r., III SPP 113/04, OSNP 2005 nr 9, poz. 134, uchwała SN z 19.01.2005 r., III SPP 115/04, OSNP 2005 nr 9, poz. 135). Wskazywany cel powyższej ustawy nie może więc zostać zrealizowany w sytuacji, kiedy postępowanie zostało zakończone, przy czym nie musi to być zakończenie prawomocne.

Ponadto, z art. 5 ust. 1 powołanej ustawy wynika, że skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się do Sądu w toku postępowania w sprawie, zaś zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy, sądem właściwym do rozpoznania skargi jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się postępowanie. Niewątpliwie w powołanych przepisach chodzi o etap postępowania przed tym sądem, przed którym to postępowanie nadal się toczy, czyli nie zostało jeszcze zakończone (zamknięte) w wyniku wydania stosownych orzeczeń. Wniesienie skargi na przewlekłość postępowania ma bowiem w istocie służyć dyscyplinowaniu czynności podejmowanych na danym etapie toczącego się jeszcze postępowania w określonej sprawie (por. postanowienia SN z 18.02.2005 r., III SPP 19/05 - OSNP, nr 17, poz. 277 i z 6.05.2011 r., III SPP 5/11).

Podsumowując powyższe uwagi, skarga na przewlekłość postępowania może być wniesiona jedynie w czasie toczącego się postępowania sądowego. Skarga złożona po ostatecznym zakończeniu postępowania w sprawie jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu (por. postanowienie SN z 15.12.2006 r., III CSP 2/06, LEX nr 610086 oraz postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu: z 11.04.2011 r., I S 6/11; z 14.04.2011 r., I S 5/11; z 14.04.2011 r., I S 7/11; z 11.07.2011 r., I S 11/11; z 11.07.2011 r., I S 15/11; z 21.07.2011 r., I S 16/11; z 10.10.2011 r., I S 23/10; z 3.11.2011 r., I S 27/11; z 29.12.2011 r. I S 37/11 i I S 38/11).

Sytuacja taka ma miejsce w niniejszej sprawie, ponieważ Sąd Okręgowy w Opolu wprawdzie ze znacznym opóźnieniem, ale przed datą wniesienia skargi, sporządził uzasadnienie postanowienia i zarządził doręczenie go skarżącej. Sąd Apelacyjny jako Sąd przełożony, nie ma zatem możliwości zdyscyplinowania tego Sądu, który ostatecznie zakończył postępowanie w sprawie.

Mając powyższe na uwadze, skarga jako niedopuszczalna podlegała odrzuceniu na podstawie art. 8 ust. 2 przywołanej ustawy w zw. z art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

(...)

1.  (...)

2.  (...)

(...)