Wyrok SA we Wrocławiu z 7 lutego 2014 r. w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 sierpnia 2013 r., sygn. akt I C 556/13, Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny w pkt I pozbawił w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci postanowienia Sądu Rejonowego (...) z dnia 22 czerwca 2010 r., sygn. akt I Ns 71/08, w zakresie jego punktu VI (tj. co do kwoty 96.870,27 zł); w pkt II zasądził od pozwanego M. M. na rzecz powódki U. E. kwotę 8.461,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że powódka wykonała zobowiązanie na rzecz pozwanego zarówno w części dotyczącej świadczenia pieniężnegow łącznej wysokości 20.051,28 zł (poprzez wpłatę na rachunek bankowy i dokonanie skutecznego potrącenia) – co stanowi fakt bezsporny, jak i w pozostałej części,w wysokości 76.818,99 zł (poprzez przekazanie tej kwoty na rachunek Komornikaw związku z dokonaniem zajęcia spornej wierzytelności pozwanego wobec powódki). Tym samym doszło do zwolnienia powódki ze zobowiązania wobec pozwanego,a zatem istniały podstawy do uwzględnienia żądania pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności.

Podstawą orzeczenia o kosztach procesu był art. 98 k.p.c.

Od powyższego wyroku pozwany wniósł apelację, w której zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego w całości i domagał się jego zmiany przez oddalenie powództwa. Pozwany zarzucił, że obowiązek spełnienia na jego rzecz świadczenia przez powódkę jest bezsporny, i że wynika on z postanowienia Sądu Rejonowego (...) z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie I NS 71/08. Jednocześnie obowiązek alimentacyjny wobec M. Ł. już wygasł, co wynikaz postanowienia Sądu Rejonowego (...) z dnia 14 października 2008 r. Nie można było zatem dokonać zajęcia wierzytelności z tytułu alimentów i w ten sposób doprowadzić do wygaśnięcia wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym na jego rzecz.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie są zasadne podniesione w apelacji zarzuty Sąd Apelacyjny podziela stanowisko i argumentację przytoczoną w zaskarżonym wyroku przez Sąd Okręgowy.

Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (powództwo opozycyjne) stanowi środek ochrony dłużnika przed egzekucją. Jedną z podstaw żądania przez dłużnika pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest – w myśl art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. in principio – wystąpienie po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Zgodnie z interpretacją przyjmowaną w doktrynie i judykaturzedo zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania, określonych w przepisach prawa materialnego, zalicza się m.in. wykonanie zobowiązania i potrącenie(zob. Komentarz do art. 840 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730-1088, pod red. H. Doleckiego i T. Wiśniewskiego, LEX 2011, teza 19; Komentarz do art. 840 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, pod red.J. Gołaczyńskiego, LEX 2012, teza 10). Zasadność powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w całości podlega ocenie według stanu rzeczy w chwili orzekania (uchwała SN z dnia 30 marca 1976 r., sygn. akt III CZP 18/76, OSNCP 1976, nr 9, poz. 195; zob. też Komentarz do art. 840 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730-1088, pod red. H. Doleckiego i T. Wiśniewskiego, LEX 2011, teza 12).

W przedmiotowej sprawie powództwo przeciwegzekucyjne zostało oparte na zarzucie zaspokojenia przez powódkę w całości należności dochodzonej przez pozwanego, która została zasądzona prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego (...) z dnia 22 czerwca 2010 r., sygn. akt I Ns 71/08, na kwotę 96.870,27 (pkt VI postanowienia). Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i przyjął, że na gruncie stanu faktycznego sprawy nastąpił skutek w postaci wygaśnięcia zobowiązania w pełnym zakresie. Przesądza o tym po pierwsze fakt dokonania przez powódkę wpłaty przelewem kwoty 18.251,28 zł na konto dłużnika, a także dokonania skutecznego potrącenia kwoty 1 800,00 zł wynikającej z pkt II postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 2 grudnia 2010 r. (sygn. akt II Ca 1251/10), zasądzającego na rzecz powódki od pozwanego kwotę 1.800,00 zł. Powyższe okoliczności mają charakter bezsporny. Ponadto doszło do przekazania na rachunek Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) kwoty76.818,99 zł – wobec zajęcia wierzytelności przez Komornika w sprawie egzekucyjnej KMP 43/07 na kwotę 76 818,99 zł. Jak trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji, zgodnie z art. 896 § 1 k.p.c., pozwany był zobowiązany do nieodbierania żadnego świadczenia od powódki jako dłużnika wierzytelności. Należy wskazać,że na gruncie k.p.c. do egzekucji z wierzytelności komornik przystępuje przez jej zajęcie. W związku z dokonaniem zajęcia wierzytelności komornik zawiadamia dłużnika o zakazie odbierania jakichkolwiek świadczeń oraz o zakazie rozporządzania zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem,jak również wzywa dłużnika zajętej wierzytelności, aby nie uiszczał świadczenia dłużnikowi, lecz przekazywał je komornikowi lub do depozytu sądowego (art. 896 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.). Wymienione zakazy obowiązują od chwili doręczenia egzekwowanemu dłużnikowi zawiadomienia o treści określonej w art. 896 § 1 k.p.c. (zob. Komentarz do art. 896 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730-1088, pod red. H. Doleckiego i T. Wiśniewskiego, LEX 2011, teza 1). Powódka była zatem zobowiązana do przekazania pozostałej do zapłaty kwoty 76.818,99 zł Komornikowi, nie zaś pozwanemu. W rezultacie powódka została zwolniona ze zobowiązania wobec pozwanego.

Na tej podstawie należy uznać, że spełniona została przesłanka żądania pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności przewidziana w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dotycząca wygaśnięcia zobowiązania.

Za prawidłowe należy ponadto uznać orzeczenie Sądu pierwszoinstancyjnego w przedmiocie kosztów procesu.

W świetle przytoczonych powyżej okoliczności, na podstawie art. 385 k.p.c., orzeczono jak na wstępie, oddalając apelację.

KP