Art. 49. § 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro
prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.
§ 2. Pokrzywdzonym może być także niemająca osobowości prawnej:
1) instytucja państwowa lub samorządowa;
2) inna jednostka organizacyjna, której odrębne przepisy przyznają zdolność
prawną.
§ 3. Za pokrzywdzonego uważa się zakład ubezpieczeń w zakresie, w jakim
pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu przez przestępstwo lub jest zobowiązany
do jej pokrycia.
§ 3a. W sprawach o przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę
zarobkową, o których mowa w art. 218–221 oraz w art. 225 § 2 Kodeksu karnego,
organy Państwowej Inspekcji Pracy mogą wykonywać prawa pokrzywdzonego, jeżeli
w zakresie swego działania ujawniły przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie
postępowania.
§ 4. W sprawach o przestępstwa, którymi wyrządzono szkodę w mieniu
instytucji lub jednostki organizacyjnej, o której mowa w § 2, jeżeli nie działa organ
pokrzywdzonej instytucji lub jednostki organizacyjnej, prawa pokrzywdzonego mogą
wykonywać organy kontroli państwowej, które w zakresie swojego działania ujawniły
przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.

Art. 49a. Pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zamknięcia przewodu
sądowego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46
§ 1 Kodeksu karnego.

Kodeks Postępowania Karnego art. 49